Dat ben ik natuurlijk al sinds ik vlog (en daarvoor), maar ik heb het gevoel dat we de laatste weken op een soort kantelpunt staan als het op vloggen aankomt.
Neem vandaag. Yvonne Coldeweijer heeft een video geplaatst op haar YouTube-kanaal waar ik al de hele middag/avond over nadenk. Maanden vlogde Yvonne élke dag. Opeens was ze vier weken geleden van YouTube verdwenen. Wekenlang. Terwijl ze minimaal een jaar elke dag zou vloggen. Toen ik zag dat Yvonne’s vlogs uitbleven, was mijn eerste (en wellicht ook de meest logische) gedachte: ze wil niet meer. Ik kan me dat heel goed voorstellen. Elke dag vloggen lijkt me niet te doen. Een maand misschien, bij wijze van stunt, maar zeker niet met als doel de oneindigheid. Maar waarom eigenlijk niet? Wat maakte nou dat ik dacht dat Yvonne niet meer wilde? Dat ik me kon voorstellen dat ik zélf niet meer zou willen, als ik in haar schoenen stond? Wat is dan het “probleem” van dagelijks vloggen? We blóggen toch ook al jarenlang dagelijks? Wat maakt vloggen zwaarder, moeilijker, you name it?
Eerder deze week plaatste ik op Twitter de vraag wat er eigenlijk voor zorgt dat vlogs zo populair zijn. Ik kreeg ontzettend veel reacties, met vrijwel alleen maar dezelfde strekking: ‘ik ben nieuwsgierig naar het leven van een ander’. Toen ik vroeg of er nog méér redenen zijn, kreeg ik die niet. Vloggen wordt dus gewaardeerd puur omdat het zo ‘real life’ is. Vlogs zijn inderdaad meer real life dan bijvoorbeeld soaps of real life shows op televisie, maar ook het real life gehalte van vlogs is betrekkelijk.
Bovendien: vlogs zijn dan wel enigszins real life, YouTube is dat niet. We weten allemaal dat een community op YouTube niet werkt zoals een community in real life . Dat is volgens mij iets wat steeds meer gaat wringen bij vloggers: voor YouTube is een vlog een product, maar voor de vlogger is de vlog een (deel van) zijn/haar leven. Je leven “verkopen” als een product is niet niets, al probeer ik mijn leven zoals ik het online deel soms juíst als een product te zien. Het maakt dingen mentaal makkelijker. Als ik dan een keer gek word van de YouTube scene denk ik gewoon: een ander verkoopt vishengels, ik verkoop een inside view in mijn leven. En veel ingewikkelder dan dat is het niet.
Maar ingewikkelder is het wél, want soms ben ik oprecht in de war of ik nu iets doe ten behoeve van “mijn product” of van mezelf. Stel: iemand vraagt of ik meega om iets leuks te doen, maar ik heb eigenlijk meer zin om op de bank te hangen… voor mij is het eerlijk gezegd een overweging om voor het eerste te kiezen puur en alleen omdat dat interessanter is om te vloggen.
Ik kan deze hypothese overigens best in een waargebeurde situatie gieten. Zo heb ik laatst mijn haar geverfd. Omdat ik dat zelf leuk vind, maar ik denk onbewust ook deels omdat ik bij een beslissing als het verven van mijn haar denk aan het product dat ik “te verkopen” heb: mensen vinden het leuk als ze een mening kunnen vormen over een verandering, mensen vinden het leuk om weer tegen een iets andere kop aan te kijken, mensen vinden het leuk dat ze mij zien twijfelen over of ik mijn haar zal verven of niet (want dat is herkenbaar) en ga zo maar door.
Mensen kijken vlogs omdat ze een real life kijkje in mijn leven willen. Hoe erg ik ook mijn best doe om ze dat oprechte kijkje te geven (ik vlog de saaie dingen, de exciting dingen, de goede dagen, de mindere dagen, werk, privé, etc.), ongemerkt krijgen ze er toch een laagje marketing overheen.
Ik kreeg deze week de scherpe vraag of het verslavend is: vloggen. Mijn eerste reactie was dat me lijkt van niet. Ik zou niet weten hoe of waarom. Wat ik wél denk is dat vloggen kan leiden tot een soort identiteitscrisis. Want als mijn leven een product is – zoals je bijvoorbeeld een voetballer als product kunt zien-, wie ben ik dan eigenlijk nog op het moment dat dat product zou verdwijnen? Zoals een voetballer na zijn carrière in een zwart gat kan vallen, geloof ik dat dat bij vloggers ook een logisch gevolg kan zijn.
Het kantelpunt waar ik deze post mee begon is dat ik geloof dat we ons steeds meer gaan realiseren dat vloggers niet doorsnee mensen zijn die vanaf hun zolderkamer toevallig hebben uitgevonden dat ze tonnen per jaar kunnen verdienen door op Internet te laten zien wat ze die ochtend op hun brood smeren (ik chargeer hoe de media de neiging heeft te portretteren). Nee, vloggers krijgen steeds meer een serieuze vlogcarrière met serieuze bijwerkingen.
Of zie ik dat verkeerd?